Küçücük bir esnaf lokantasından doğan dev: İkbal…
İkbal’in kurucusu Salim Usta, yemek sanatını 1900’lü yılların başında Yıldız Sarayı’nda aşçı yardımcılığı yaptığı sıralarda öğrenmiş. 1922’de memleketi Afyon’da “Zümrüt” adıyla küçük bir lokanta açmış. Dışarıda yeme alışkanlığının pek olmadığı, hatta ayıp karşılandığı bu dönemlerde, Salim Usta’nın tencere yemekleri gün geçtikçe meşhur olmaya başlamış.
1934’de Atatürk’ün Afyon’u ziyaret edeceği haberi geldiğinde, ağırlamanın nasıl yapılacağı konusu gündeme gelmiş. Atatürk, nerede, nasıl, ne ile ağırlanacak? Dönemin valisi Ahmet Evrendilek, konuyu Vilayet Başkatibi Bekir Evrenkaya’ya danışmış. Evrenkaya, Ata’yı Belkaracaören köyündeki bağ evinde ağırlayabileceğini ve yemeklerin hazırlığı için de, Kabaklı Mahallesi Muhtarı Mustafa Pancar’ın oğlu aşçı Salim Usta’yı çağırabileceğini söylemiş. Salim Usta, hazırlıklara girişmiş ve ortaya büyük bir itinayla hazırlanmış, gösterişli bir menü çıkartmış. Yemeği ve sofrayı çok beğenen Atatürk, Salim Usta’yı çağırıp hikâyesini öğrenmiş. Lokantasının adını soran Atatürk, “Sen böyle gidersen bahtın çok açık olur. Lokantanın adını da, bahtı açık anlamına gelen ‘İkbal’ olarak değiştir,” demiş. Atatürk Afyon’dan ayrılmadan önce lokantanın önünden geçer; “İkbal” tabelası asılmıştır bile. Ulu önder, burada da ileri görüşlülüğünü göstermiştir. Elbette ki azim olmayınca da baht bir yere kadardır. İkbal’in bugünlere kadar gelebilen ve hala devam eden öyküsü de, Pancar ailesinin azim ve başarısının öyküsüdür aynı zamanda…
Salim Usta’nın vefat etmesi üzerine, lokantasının başına, mesleği kendisinden bizzat öğrenmiş olan oğlu Çetin Pancar geçmiş. Mesleği öğrenmeye çocukluktan başlayan Çetin Usta da babasından öğrendiklerini aynen uygulamaya devam ediyor. Adnan Menderes, Celal Bayar, Cevdet Sunay, Süleyman Demirel, Turgut Özal gibi önemli konuklar ‘İkbal’ tarafından ağırlanmış.
Çetin Usta, babasının adını verdiği oğlu Salim Pancar’ın da mesleği küçük yaşta öğrenmesine gereken önemi göstermiş. Kendi babasından öğrendiklerini o da oğluna öğretmiş. Oğlunun şirketleşmeye yönelik talebine, “İkilik çıkarma, biz böyle iyiyiz,” diyerek yanaşmayan Çetin Usta, babasından kalan lokantadan kopmak istememiş, aynen devam etmiş. Ancak oğlunun kendi yolunda gitmek istemesine de engel olmamış, isimlerini sürdürmesini istemiş ve oğlunu bir miktar pay ayırarak desteklemiş.
Torun Salim Pancar, kayınpederinin de desteğini alarak, 1989 senesinde Ankara-İzmir-İstanbul kavşağında, “İkbal Dinlenme Tesisleri”ni açmış. Bu tesislerde bir taraftan yemek satılırken bir taraftan da Afyonlu üreticilere İkbal adına lokum, sucuk yaptırılarak satışa sunulmuş. Ancak bu şekildeki tedarikte kalite konusunda yaşanan sorunlar nedeniyle bu ürünlerin imalatı işine de başlanmış. 1990’da önce lokum, ardından da 1991’de sucuk imalathanesi açılmış. 2000 yılı Temmuz ayında ise “Beş Yıldızlı İkbal Termal Otel” hizmete girmiş.
2003 yılı başında İkbal, genel merkezini İstanbul’a taşıyarak, Türkiye genelinde sayıları 2010 itibariyle 43’e ulaşan İkbal Restoranlarının logosu, iç dekorasyonu, yönetici ve personel eğitimi ile denetimine kadar tüm konseptini yenilemeye koyulmuş. Koşulsuz müşteri memnuniyetini ilke olarak benimseyen İkbal, başta büyük kentler olmak üzere birbiri ardına açılan restoranlarla Türkiye’nin en büyük yerli restoran zinciri haline gelmiş. Herhangi bir üründen memnun olmayan bir müşteri firmaya ulaşırsa, o ürün kargo bedeli İkbal tarafından ödenmek üzere firmaya isteniyor. Yeni ürün, müşteriye bizzat bir firma görevlisi tarafından teslim ediliyor. Yeni organizasyon yapısıyla üretime ve dağıtıma hız veren İkbal Gıda; İstanbul, İzmir, Adana ve Ankara’da bölge müdürlükleri kurarak, Türkiye’nin birçok bölgesindeki bayiler ve büyük zincir marketlere ürün vermeye başlamış.
Son yatırım ise yine Afyon’da kurulan Afium Alışveriş ve Eğlence Merkezi olmuş.
Afyon’daki Kanal 3 isimli yerel bir gazete ve TV kanalına ortaklıkları da mevcut.
Afyon’daki merkez lokantanın çalışma saatleri 06.00 ile 22.00 arası. Spesiyalleri birçok tencere yemeği yanı sıra, başta patlıcan böreği olmak üzere, ekmek kadayıfı, kabak tatlısı.
Her ay tonlarca et işlemesine rağmen, firmanın kendi besi çiftliği yok. Bunun nedeni yöredeki üreticileri desteklemek. Besicileri sadece kesim aşamasında değil, hayvanın doğumundan aşılanmasına, beslenmesine kadar destekliyorlar.
Personel bağlılığı ve memnuniyeti de İkbal’in önemli bir prensibi. Yöneticisinden çaycısına tüm personel güler yüzlü. Firmanın santralini aradığımız zaman bile telefondaki görevlinin gülümsemesini hissetmiştik. İkbal lokantası şu ana kadar 45 çalışanını emekli etmiş. Bu, tüm firmanın değil sadece Afyon merkezdeki lokantanın emekli ettiği çalışan sayısı. Firmanın tümünde çalışan personel sayısı 400-450 civarında.
Adres:
Uzunçarşı. No: 21 Afyon
Tel: 0 272 2151205
